Ανοσμία
Η μόνιμη ή παρατεταμένη απώλεια όσφρησης, κατά την οποία ο ασθενής δεν έχει καμία αίσθηση των οσμών γύρω του, αποτελεί την ανοσμία. Η απώλεια όσφρησης είναι ένα κοινό σύμπτωμα ιογενών λοιμώξεων, όμως μετά την ύφεση τους η όσφρηση στην πλειονότητα των περιπτώσεων επανέρχεται, με ένα μικρό μόνο ποσοστό να βιώνει μόνιμη ή παρατεταμένη ανοσμία. Υπολογίζεται ότι περίπου 1% με 2% του πληθυσμού υποφέρει από μειωμένη όσφρηση (υποσμία) ή πλήρη απώλειά της (ανοσμία).
Η οσφρητική αυτή διαταραχή μπορεί να επηρεάσει καταλυτικά την ποιότητα ζωής, αλλά και την ψυχολογία του ασθενή, ο οποίος χωρίς την όσφρηση του δεν έχει διάθεση για τροφή, απομονώνεται από το περιβάλλον του και δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί κινδύνους, όπως για παράδειγμα ένα αλλοιωμένο τρόφιμο, μια διαρροή γκαζιού ή κάτι που καίγεται. Με δεδομένο δε ότι η όσφρηση έχει άμεση σχέση με τη γεύση, η ανοσμία επηρεάζει καταλυτικά και την δεύτερη αυτή αίσθηση.
Ανοσμία, συμπτώματα και αίτια
Όταν ο ασθενής δεν μπορεί να μυρίσει αρώματα και άλλες οσμές ή διαπιστώνει ότι η γεύση του φαγητού δεν είναι όπως πριν, είναι πολύ πιθανό να πάσχει από υποσμία ή ανοσμία, κάτι που θα το διαγνώσει ο ειδικός ωτορινολαρυγγολόγος με κλινική εξέταση, οσφρητικών τεστ, ενώ μπορεί να απαιτηθεί έλεγχος και μέσω αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας.
Πιθανά αίτια μόνιμης ανοσμίας είναι:
- ο εκφυλισμός της αίσθησης εξαιτίας της ηλικίας, καθώς ατροφούν σταδιακά οι ιστοί στο εσωτερικό της μύτης που συμμετέχουν στην όσφρηση
- η διαρκής έκθεση σε ερεθιστικές ουσίες, όπως είναι τα τοξικά χρώματα, η αμμωνία, τα διαλυτικά και η κοκαΐνη
- το κάπνισμα, που προκαλεί βλάβη στον οσφρητικό βλεννογόνο
- οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις
- οι εκφυλιστικές νόσοι του εγκεφάλου, όπως Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ και σκλήρυνση κατά πλάκας
- οι όγκοι στη μύτη και τον εγκέφαλο
- εγχειρήσεις που έχουν προηγηθεί σε μύτη και εγκέφαλο
- ενδοκρινολογικές νόσοι, όπως ο υποθυρεοειδισμός και ο σακχαρώδης διαβήτης
- σοβαρές λοιμώξεις στη μύτη και τους παραρρίνιους κόλπους
- χρόνιες αλλεργίες
- η κατάχρηση αποσυμφορητικών για το συνάχι
- ψυχιατρικές νόσοι
Θεραπευτικές μέθοδοι και οσφρητική φυσιοθεραπεία
Η θεραπευτική προσέγγιση της ανοσμίας εξαρτάται από το αίτιο που την έχει προκαλέσει. Έτσι, αν η ανοσμία είναι συνέπεια μιας γρίπης ή ενός κρυολογήματος, όταν το αίτιο εκλείψει θα υποχωρήσει και η ανοσμία. Σε αυτή την περίπτωση συνιστώνται και πλύσεις της μύτης με φυσιολογικό ορό και χρήση ειδικών ρινικών σπρέι. Όταν η ανοσμία είναι συνέπεια αλλεργιών, τα αντιισταμινικά φάρμακα και τα κορτιζονούχα ρινικά σκευάσματα αποτελούν θεραπεία εκλογής, ενώ αν το πρόβλημα έχει προκληθεί εξαιτίας ενός στραβού διαφράγματος ή πολυπόδων, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική προσέγγιση.
Μια αποτελεσματική λύση στην ανοσμία που εμμένει μπορεί να δώσει η οσφρητική φυσιοθεραπεία, μέθοδος που έχει εισαχθεί στην ιατρική πρακτική τα τελευταία 10 χρόνια, βασιζόμενη στις έρευνες του Γερμανού Thomas Hummel, ο οποίος απέδειξε ότι ασθενείς με υποσμία ή ανοσμία μυρίζοντας συγκεκριμένα αρωματικά έλαια καθημερινά μπορούν να ανακτήσουν μέρος ή το σύνολο της όσφρησης τους.
Τα έλαια που χρησιμοποιούνται έχουν άρωμα τριαντάφυλλου, λεμονιού, γαρύφαλλου και ευκάλυπτου, αναπαριστώντας τέσσερις διαφορετικές οσμές, την ανθηρή, τη φρουτώδη, την πικάντικη και τη ρητινώδη αντίστοιχα. Το πρωτόκολλο της οσφρητικής φυσιοθεραπείας βασίζεται στη δυνατότητα του να «ξυπνήσει» την ενδογενή, αναγεννητική ικανότητα του οσφρητικού επιθήλιου.
Πρόκειται για μια εύκολη θεραπευτική επιλογή, με ελάχιστο κόστος και χωρίς παρενέργειες. Στο ιατρείο μας εφαρμόζουμε την οσφρητική φυσιοθεραπεία με πολύ θετικά αποτελέσματα.
Στο πρώτο σύμπτωμα μιας οσφρητικής διαταραχής η επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο είναι επιβεβλημένη, ώστε να διαγνωστεί το πρόβλημα, να εντοπιστεί η αιτία του και να επιλεγεί η κατάλληλη θεραπευτική τακτική.