Το στραβό ρινικό διάφραγμα ή αλλιώς σκολίωση ρινικού διαφράγματος αποτελεί πολύ συχνή ρινολογική πάθηση, καθώς αφορά περίπου 8 στους 10 ανθρώπους με μόνιμη δυσκολία ρινικής αναπνοής, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ωτορινολαρυγγολογίας-Χειρουργικής Κεφαλής και Τραχήλου (American Academy of Otolaryngology–Head and Neck Surgery).
Το ρινικό διάφραγμα, το ανατομικό διαχωριστικό της ρινικής κοιλότητας, που διαμορφώνει το σχήμα των ρουθουνιών και δίνει σχήμα και στήριξη στη μύτη, παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην αναπνευστική λειτουργία.
Γι’ αυτό και όταν εμφανίζει σκολίωση, είναι δηλαδή στραβό και οδηγεί σε ασυμμετρία τις δύο θαλάμες της μύτης, μπορεί να γίνει η αιτία μιας σειράς συμπτωμάτων που ταλαιπωρούν τον ασθενή και τον οδηγούν αργά ή γρήγορα στο ιατρείο του Ωτορινολαρυγγολόγου. Η βασική αλλαγη που επιφέρει είναι ο περιορισμός του χώρου στη μία από τις δύο θαλάμες με αποτέλεσμα ο αέρας να μην μπορεί να περάσει ελεύθερα και η αναπνοή εμποδίζεται.
Στραβό ρινικό διάφραγμα και συμπτώματα
Το στραβό ρινικό διάφραγμα είναι μάλλον ο κανόνας, παρά η εξαίρεση, καθώς ένα πολύ μικρό ποσοστό των ανθρώπων διαθέτει τελείως ίσιο διάφραγμα. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι θα πρέπει να χειρουργείται ο ασθενής με σκολιωτικό διάφραγμα και συμπτώματα ρινικής δυσχέρειας και όχι ο ασθενής στον οποίο τυχαία διαγιγνώσκεται η σκολίωση.
Η θέση και ο βαθμός σκολίωσης είναι αυτά που θα εμποδίσουν τη φυσιολογική ροή αέρα στη μύτη και θα προκαλέσουν συμπτώματα στον ασθενή. Παρατηρείται συχνά το φαινόμενο, ιδιαίτερα σε νέους ασθενείς, η δυσχέρεια να μην γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή, αφού έχει μάθει να αναπνέει σε μεγάλο βαθμό και από το στόμα κι έτσι το πρόβλημα να υποτιμάται.
Οι συνέπειες αυτής της δυσκολίας εκδηλώνονται με:
✓ ρινική συμφόρηση (μπούκωμα)
✓ πονοκέφαλο
✓ ροχαλητό
✓ διαταραχές ύπνου
✓ επεισόδια άπνοιας την ώρα του ύπνου
✓ συνεχή κόπωση, παρά τις ώρες του ύπνου
✓ ξηρό βήχα
✓ πόνο στη μία πλευρά του προσώπου
✓ αιμορραγία από τη μύτη
Το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα για:
✓ ξηρότητα του λαιμού
✓ αίσθημα βάρους στα αυτιά
✓ συχνές παθήσεις στη φωνή
✓ συχνές λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, όπως ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα, ρινίτιδα και ωτίτιδα.
Αίτια: Πώς προκύπτει το σκολιωτικό διάφραγμα
Πώς όμως μπορεί να προκύψει ένα στραβό ρινικό διάφραγμα; Πολλές φορές αιτία ενός σκολιωτικού διαφράγματος είναι ένας τραυματισμός, κυρίως σε μικρές ηλικίες. Ειδικά στα παιδιά, ο χόνδρος μπορεί να μετακινηθεί ευκολότερα, αφού οι οστικές δομές στη μύτη δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως. Τέτοιου τύπου κακώσεις μάλιστα δεν γίνονται άμεσα αντιληπτές από τους γονείς.
Και γενετικοί παράγοντες μπορεί να κρύβονται πίσω από ένα στραβό ρινικό διάφραγμα, ενώ συχνά και συγγενείς ανωμαλίες μπορεί να συνοδεύονται από παραμορφώσεις του ρινικού διαφράγματος.
Τέλος το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα μπορεί να είναι και συνέπεια μιας αποτυχημένης ρινοπλαστικής.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Για να διαπιστώσετε αν έχετε στραβό ρινικό διάφραγμα πρέπει να επισκεφθείτε έναν Ωτορινολαρυγγολόγο.
Προκειμένου να εκτιμηθεί δε ο βαθμός της σκολίωσης, πρέπει να γίνει πρόσθια ρινοσκόπηση και ενδοσκόπηση της ρινικής κοιλότητας με τη χρήση ειδικών εύκαμπτων και άκαμπτων ενδοσκοπίων.
Αντικειμενικό τρόπο αξιολόγησης της σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος αποτελεί η Τετραφασική Ρινομανομετρία (4-phase rhinomanometry), η οποία μετρά αντικειμενικά και αξιόπιστα τον βαθμό και το αίτιο της ρινικής απόφραξης. Αναπαράγει ρεαλιστικά τον αναπνευστικό κύκλο, με περισσότερες από 3.000 ξεχωριστές μετρήσεις μέσα σε λίγα λεπτά. Πρόκειται για ένα ισχυρό διαγνωστικό εργαλείο που -σε συνδυασμό με την εμπειρία του Ιατρού- μπορεί να προσδιορίσει το ακριβές αίτιο της ρινικής απόφραξης.
Η κλινική εξέταση είναι απαραίτητη για να εξακριβωθεί αν πρόκειται για στραβό διάφραγμα, αφού κάποια συμπτώματά του είναι κοινά με αυτά της αλλεργικής ρινίτιδας ή άλλων παθήσεων της μύτης
Πώς αντιμετωπίζεται το στραβό διάφραγμα
Οι νέες μέθοδοι χειρουργικής και ο σύγχρονος εξοπλισμός έχουν καταστήσει τις επεμβάσεις στο ρινικό διάφραγμα απλές και ανώδυνες.
Το σκολιωτικό διάφραγμα διορθώνεται με τη μερική αφαίρεση χόνδρου του οστού και τη βοήθεια ειδικών ραφών. Όταν δε η σκολίωση στο διάφραγμα είναι σοβαρή, μπορεί να απαιτηθεί ταυτόχρονη διενέργεια ρινοπλαστικής, προκειμένου αυτό να αποσυνδεθεί από τους εξωτερικούς χόνδρους της μύτης και το ρινικό οστό. Το χειρουργείο γίνεται με γενική αναισθησία και οι ραφές που πραγματοποιούνται είναι εσωτερικές και έτσι μη ορατές.
Εάν βέβαια, στον ίδιο ασθενή συνυπάρχει δυσμορφία του εξωτερικού της μύτης, τότε μπορεί ταυτόχρονα η επέμβαση να συνδυαστεί και με ρινοπλαστική.
Μετά το χειρουργείο
Μετά την επέμβαση, δεν απαιτείται η χρήση πωματισμού, ενώ ο ασθενής λαμβάνει μια σειρά οδηγιών, για να φροντίσει μετεγχειρητικά τη μύτη του, όπως η χρήση ειδικών αλοιφών και η διενέργεια πλύσεων για τη γρηγορότερη επούλωση. Τα ράμματα που χρησιμοποιούνται δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν, αφού είναι απορροφήσιμα.
Σε περίπτωση μετεγχειρητικής αιμορραγίας, που είναι και η μόνη, πιθανή επιπλοκή, τοποθετούνται ειδικές γάζες για ένα 24ωρο. Η επέμβαση δεν απαιτεί νοσηλεία και στην πλειονότητα των περιπτώσεων ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του λίγες ώρες μετά το χειρουργείο.
Συνίσταται η αποφυγή σωματικής εργασίας και η άσκηση για τρεις εβδομάδες. Ένα 15νθήμερο μετά την επέμβαση, ο ασθενής μπορεί να αντιληφθεί πλήρως τι έχει αλλάξει στην αναπνοή του.
Να τονιστεί ότι δεν σημαίνει πως αν κάποιος έχει σκολιωτικό διάφραγμα πρέπει και να χειρουργηθεί. Για να είναι απαραίτητη η εγχείρηση πρέπει το στραβό διάφραγμα να συνδυάζεται με συμπτώματα ρινικής δυσχέρειας. Η θέση και ο βαθμός σκολίωσης είναι αυτά που θα εμποδίσουν τη φυσιολογική ροή αέρα στη μύτη και θα προκαλέσουν συμπτώματα στον ασθενή, άρα και την ανάγκη για αντιμετώπιση του προβλήματος.
Σε κάθε περίπτωση, αν τα συμπτώματα κάνουν τη ζωή σας δύσκολη και σας εμποδίζουν να χαρείτε την καθημερινότητά σας, μην χάνετε χρόνο και συμβουλευτείτε έναν ωτορινολαρυγγολόγο, για να αντιμετωπίσετε το πρόβλημά σας. Για το σκολιωτικό διάφραγμα υπάρχει λύση, γρήγορη, ανώδυνη και αναίμακτη.
